کلینیک بتن ایران

آزمایش‌های زیادی برای تشخیص کیفیت آب مورد استفاده در بتن در پروژه‌های ساختمانی وجود دارد. در این نوشتار به آزمایش‌های اصلی پرداخته‌ایم.

در پروژه‌های عمرانی، حجم زیادی از مواد مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند که ضروری است پیش از استفاده، کیفیت آن‌ها بررسی شود و مطابق با استانداردهای موجود باشد. بدین شکل کیفیت و دوام نهایی پروژه تضمین می‌شود. کیفیت آب مورد استفاده در آزمایشگاه مورد بررسی قرار می‌گیرد. آزمایش‌هایی که روی آب انجام می‌گیرد به شرح زیر است:

آزمایش مقدار pH
آزمایش حدود اسیدی بودن آب
آزمایش حدود قلیایی بودن آب
آزمایش تخمین درصد جامدات
 i.            کلریدها

 ii.            مواد معلق

 iii.            سولفات‌ها

 iv.            مواد معدنی

 v.            مواد آلی

آب مورد استفاده در پروژه‌های عمرانی، از هر منبعی که باشد بایستی پیش از استفاده از آن مورد آزمایش قرار بگیرد. در طول پروژه و هر سه ماه یک بار آزمایش‌ها بایستی تکرار شوند. آب مورد استفاده از لوله‌کشی شهری، بایستی هر 6 ماه یکبار آزمایش شود. نمونه‌گیری از هر منبع بایستی سه مورد باشد تا نتایج دقیق به دست بیاید.

حدود توصیه شده:

آب مورد استفاده در مخلوط و عمل‌آوری بتن بایستی پاک و فاقد مقدار زیادی از هر گونه مواد زیان‌آور مانند قلیایی‌ها، اسیدها، روغن‌ها، نمک‌ها، قند، مواد معدنی، جلبک و دیگر میکروارگانیزم‌ها و هر گونه مواد اضافی دیگر باشد. آب آشامیدنی (آب لوله‌کشی) اغلب برای استفاده در مخلوط بتن مناسب است.

میزان اسیدی بودن آب: با استفاده از فنول‌فتالین به عنوان تشخیص‌دهنده، نبایستی بیشتر از 5 میلی‌لیتر NaOH برای خنثی ساختن 100 میلی‌لیتر آب مورد نیاز باشد.

میزان قلیایی بودن آب: نبایستی بیشتر از 25 میلی‌لیتر H2SO4 برای خنثی سازی 100 میلی‌لیتر آب مورد نیاز باشد.

میزان مواد جامد: حدود مجاز مواد جامد در آب در جدول زیر آمده است‌:

نوع ماده جامد
حد مجاز
جامدات آلی
200 میلی‌گرم بر لیتر
جامدات معدنی
3000 میلی‌گرم بر لیتر
سولفات‌ها
400 میلی‌گرم بر لیتر
کلریدها
2000 میلی‌گرم بر لیتر (اگر بتن میلگرد نداشته باشد)

500 میلی‌گرم بر لیتر (برای بتنی که میلگرد دارد)
جامدات معلق
2000 میلی‌گرم بر لیتر

ویژگی‌های فیزیکی و شیمایی آب‌های زیرزمینی موجود در محل پروژه نیز بایستی در کنار خاک آن مورد بررسی قرار بگیرد و اگر شرایطی مطابق با استانداردهای موجود نداشت، پیمانکار موظف است تا آب مناسب و با کیفیت برای پروژه را تامین کند.

آبی که در آزمایش‌ها با کیفیت و مناسب برای مخلوط بتن تشخیص داده شود، برای عمل‌آوری بتن نیز مناسب است. با این حال آبی که برای عمل‌آوری استفاده می‌شود، نباید رنگ سطح بتن را تغییر دهد و یا باعث ایجاد لکه بر روی آن شود. استفاده از آب دریا برای مخلوط بتن و هم چنین عمل‌آوری بتن ممنوع است. آب از هر منبعی که باشد بایستی پیش از شروع استفاده مورد آزمایش قرار گیرد و آزمایش هر سه ماه یک بار تا پایان پروژه تکرار شود. اگر از آب زیرزمینی استفاده می‌شود، از تمامی نقاط و جریان‌های موجود زیرزمینی بایستی نمونه‌گیری انجام شود و آزمایش بر رویشان صورت گیرد. اگر آب جاری در فصل تابستان مورد آزمایش قرار گرفت، بعد از پایان این فصل و شروع بارش نیز بایستی آزمایش مجددا تکرار شود.